Овие денови, гласот на Ахмети, Тачи и Османи може малку да не’ смири

Оваа земја повторно сакаат да ја втурнат во чемер. Просто како да не’ повикуваат конечно да се откажеме од правото на државност; како да сакаат да кренеме раце, да се предадеме, да ја свиткаме главата, да кажеме: „добро, не не’ бива, еве, прегазете не’ и крај“. Секој нивни нареден чекор станува покрвав. Сега се свртуваат кон младите, кон нашите чеда, зашто знаат дека таму најмногу боли, пече, гори. На тој начин, си велат, најлесно ќе издејствуваат наша капитулација и повлекување.
Со внимание следам како деновиве се развива јавното мислење во врска со стравичниот предвелигденски масакр. Министерството за внатрешни работи е ставено под екстремен притисок на јавноста за итно разрешување на случајот. Можам само да претпоставам каква тензија владее меѓу раководните структури кога до нив стасуваат лелеците на мајките потонати во црнина, и повиците од граѓаните да се стави крај на времињата на страв и мрачни исчекувања што веќе долго се наш начин на живот. Се прашувам какви пораки добива државниот врв од соседите и од меѓународната заедница, и кој се’ настапува од позиција на пријател, кој од позиција на советодавач, а кој од позиција на моќ. Дома, јавното мислење е изложено на дневни осцилации. Кревко по својот карактер, тоа се менува во зависност од дозата на пласираниот оптимизам. Сепак овој пат, јавното мислење веројатно ќе покажува знаци на поголема ригидност и непроменливост. Тоа, имено, најтешко се менува кај случаи или прашања кои се поврзани со елементарните, темелни и трајни вредности на луѓето, какви што се животот, слободата, децата, семејството, егзистенцијата. Во јавното мислење во врска со овој болен случај како доминантни ќе се испреплетуваат, или ќе се експонираат во исто време, осудата, протестот, незадоволството и бунтовноста. Опасно ќе биде ако ваквите чувства и ставови ескалираат во бес, гнев и агресија, а за тоа треба навистина многу малку. Тоа може да се случи ако целата работа почне да се менаџира погрешно. Затоа треба многу да се внимава на кој начин ќе се управува со овој процес, кој можеби е од пресудно значење за иднината на Македонија. Еден од првите симптоми на лошо менаџирање ќе биде приклонувањето на народот кон разни теории на заговор, кои, во услови на недостиг од информации и масовна анксиозност, ќе си обезбедат перфектно тло за вкоренување во сфаќањата и уверувањата.

Но уште една работа, според мене, е од исклучителна важност во овие тажни денови: треба јасно да се слушне гласот на Албанците во Македонија. Најнапред на албанските политички водачи. И покрај тоа што, официјално, никој не искажа обвинување или сомнеж дека овој крвав настан е во режија на некакви албански криминални структури, сепак, фрагилните меѓуетнички односи, паметењето за 2001, и серијата крвави немири во последните месеци, неизбежно резултираа во такви претпоставки кај голем дел од граѓаните. Албанските водачи треба на најплодоносен начин да го искористат овој момент, и гласно и јасно, можда за прв пат откако се застанати на политичката сцена, да се изјаснат дека без резерва го осудуваат ова проеклетие; дека се оградуваат од таа чума; дека им пружаат рака на мир и сочувство на своите сограѓани Македонци, и дека ќе сторат се’ за да ја докажат својата волја и спремност за живот во една, заедничка држава.

Ништо не може посилно да повлијае на јавното мислење отколку вака искажани пораки од албанската страна. Нас повеќе ќе ни’ значат уверливите зборови на нашите албански политичари, отколку оние на Бериша или Топи. Во оваа ситуација, нашата албанска политичка елита мора да покаже дека се идентификува со оваа земја - нивна земја, во која ги остварува сите свои човечки, граѓански и политички права, и прва да го запали лулето на мирот. Народот ќе знае да го цени тоа. Во спротивно, ако целата работа и товар останат само на грбот на (етнички) македонскиот дел од државната власт, и ако тој биде оставен сам во оваа несреќа, тогаш не само што ќе продолжи создавањето на уште понепосакувано јавно мислење, туку тоа може да ескалира и во трајно нарушување на соживотот и непоправливо заострување на проблемите поврзани со меѓуетничките ставови и чувства. Ахмети, Тачи, Османи и останатите треба да ја зграбат оваа шанса, да не ја испуштат од рака, и да ни’ испратат пораки кои барем делумно ќе не’ успокојат. Ако искрено сакаат слога и заеднички живот во оваа наша, унитарна држава. И дека, ако се покаже дека организатор на злосторството била некоја трета страна, битката ќе ја водиме заеднички, со споени дланки. Нека докажат дека повиците на Илирида и оние на новоиспилената ОНА, кои случајно или не, се лиферуваат токму деновиве, немаат ниту врска, ниту потпора во нивните јата.